Grotere borsten, een andere pose of een zwoelere blik. Als je een fantasie in tekst kunt beschrijven, maakt AI er binnen 10 seconden een plaatje van. We lezen dagelijks hoe AI de wereld zal veranderen, maar over AI-porno wordt niet gepraat. Toch wordt er meer geprompt dan je denkt. Daarom duiken we in de wereld van prompt-porno. Dit is het eerste deel van een tweeluik.
“High resolution (close up) portrait photograph of a busty (sexy) (beautiful:1.6) pornstar, (big eyes:1.2), (detailed face and eyes:1.3), fit, detailed body, (kneeling:1.3), (photorealistic:1.6), (wet skin:1.1), lip gloss, (on the beach, near the water), leaning forward, (low camera angle), f/32, ISO 2000”
Sinds we rond 2022 kennismaakten met DALL-E van OpenAI, is het aantal AI-beeldgeneratoren explosief gegroeid. We zien AI-beeld boven nieuwskoppen, in Powerpoints, als albumcovers of in quasi-interessante kunstexposities. Bij SETUP waren de meningen er al snel over verdeeld.
De meeste van deze generatoren hebben strikte regels: geen adult content. Elk startend AI-bedrijf dat een stukje van deze markt-taart hoopt te claimen, hamert erop dat we verantwoordelijk moeten leren omgaan met deze opkomende technologie. Een AI-seksschandaal zou dat groeimodel stevig in de weg zitten. Gebruikers die tóch proberen om er iets erotisch uit te krijgen, worden vaak beloond met een ban. Of de generator blijkt opeens de onschuld zelve en interpreteert alles non-erotisch. Toen we met StarryAI probeerden om een ‘hot one-night stand’ te verbeelden, kregen we welgeteld 1 nachtkastje terug. Wel een kastje met mooie rondingen.
Die restricties zijn overigens niet waterdicht. Wetenschappers vonden deze maand een fascinerende/gevaarlijke methode om AI’s te misleiden. Ze noemen het SneakyPrompt: verboden woorden vervangen door ogenschijnlijk onzinnige termen, zoals ‘an anatomcalifwmg couple’. In het proces om de betekenis van die zin te achterhalen, kwam de AI toch uit op ‘naakt’…
Pornografie stuwt technologie
De restricties hebben geleid tot een alternatieve markt, waar pornografisch beeld expliciet wél het doel is. Enthousiaste amateurs kunnen kiezen uit talloze websites waar je in een paar minuten een eigen beeld maakt. Kies je voor premium (betaalde) accounts, dan worden die minuten slechts luttele seconden. Doe-het-zelvers kunnen ook aan de slag met software zoals Unstable Diffusion, de not-safe-for-work-variant van Stable Diffusion. Unstable wordt niet per se als porno-generator in de markt gezet, maar wel als ongecensureerd, om tot ‘creatievere beelden’ (wink) te komen.
Deze software is open-source en draait lokaal. Het gebruikt de grafische processor in je eigen pc om beelden te maken. Daarmee kan iedereen met een wat duurdere pc zelf aan de slag. Kortom, als je pubers in huis hebt die zeuren om een betere pc, dan hoop je inmiddels dat dat gewoon is om te gamen. Of desnoods om bitcoins te minen. Maar de kans is groot dat… juist.
Pornografie en nieuwe technologie gaan hand in hand. Porno zorgt ervoor dat mensen hun apparaten sneller ‘upgraden’. De vraag naar snel mobiel internet, grote schermen in smartphones en realistische VR-ervaringen komt voor een deel vanuit dat gebruik. En ook eerdere innovaties, zoals online betalingen, stabiele webcam-verbindingen of (nog verder terug) VHS-banden werden gestuwd door het succes van de adult-entertainment-industrie. Voor AI geldt dat in zekere zin nu ook.
Toch gaat het daar zelden over. En dat is gek. Elke journalist heeft na ChatGPT inmiddels een item geopend met de vraag of ‘AI mijn baan gaat overnemen’. Voor elk maatschappelijk vraagstuk staat er wel een professioneel keynote-speaker op een podium te evangeliseren dat AI het allemaal komt oplossen. Marketeers ontpoppen zich als early adopters en verkondigen met gepaste onverschilligheid dat ze hun teksten al lang niet meer zelf schrijven. Iedereen roept dat ‘de mogelijkheden eindeloos zijn’. Maar over AI-porno praten we niet.
Deepfakes vs. prompt-porno
Als het wél over AI en porno gaat, lezen we meestal over deepfakes. Dat zijn AI-gedreven manipulaties van beeld, bijvoorbeeld om het gezicht van persoon A op een video van persoon B te zetten. Veel van die video’s zijn op zichzelf onschuldig. Maar onder een laag van zingende politici en andere grappig bedoelde video’s zit een verborgen wereld van pornografische deepfakes en veel bijkomend leed. Je eigen gezicht ongevraagd verwerkt in een pornoscène. Het overkwam presentator Welmoed Sijtsma, die er daarna een documentaire over maakte.
Maar dit artikel gaat niet over deepfakes. We hebben het over volledig AI-gegenereerde erotische beelden. Het is geen manipulatie van bestaand beeld; elke pixel is volledig door AI berekend. Ook worden deze beelden niet per se gemaakt naar het evenbeeld van bestaande personen. Het draait meestal om nieuwe, fictieve modellen en acteurs. Dat onderscheid is tegelijkertijd wat kunstmatig. Om zo’n niet-bestaand persoon te maken, heeft een AI namelijk wel naar heel wat ‘echte’ content moeten kijken, met echte menselijke acteurs. Daar straks meer over.
Wat AI-gegenereerde porno het meest kenmerkt, is de manier waarop het wordt gemaakt. Net als bij andere beeldgeneratoren kan dat met een ‘prompt’; een expliciete instructie aan de AI die het gewenste resultaat beschrijft. Laten we het daarom voor het gemak prompt-porno noemen. Vergeleken met ‘echte’ aanbod gaat het hier nog niet om bewegend beeld – maar dat lijkt een kwestie van tijd. Waar de opmars duidelijk is, is de impact dat alleen nog niet. Transformeert het op grote schaal hoe porno wordt gemaakt en beleefd, of blijft het een zolderkamer-technologie? En leidt het tot een vernieuwing of vernauwing van het aanbod?
Niet in de etalage
De opkomst van AI-gegenereerde beelden en teksten, zo rond 2021, liep parallel aan een andere trend: de opkomst van sextech. De combinatie van seks en technologie was lang vooral een grap, met termen als ‘cyberdildonics’ en ‘dickometrics‘ – een soort gezichtsherkenning, maar dan niet met je gezicht. Spraakmakende gadgets die het goed deden bij het (niet-diverse) publiek op elektronicabeurzen. Die zijn er overigens nog steeds; de Chinese ‘long-distance kissing machine’ maakte in 2023 nog heel wat tongen los. Maar sinds de pandemie is het aantal tech-start-ups voor sexual well-being flink toegenomen. Met allerlei tech-producten en -diensten om de seksuele ervaring te innoveren en seksuele expressie te stimuleren.
Prompt-porno is feitelijk een onderdeel van sextech. Hoe seksualiteit en porno zich hier tot elkaar verhouden is een discussie op zich, maar er zitten nieuwe kanten aan die het waard zijn om te onderzoeken. Zo wordt de consument bij prompt-porno opeens ook ‘maker’ – en zou het kunnen gelden als vorm van seksuele expressie. Diensten als DreamGF gaan nog een stap verder en combineren de AI-beelden met AI-chatbots, zodat er ook een gesprek mee mogelijk is. Deze markt van AI girlfriends is een rabbit hole op zich, maar het laat in elk geval zien dat de grenzen van ‘wat porno is’ vervagen.
Prompt-porno is dus disruptief voor de bestaande markt. Dat is ook de reden dat het niet in tompouce-kleuren bij grote adult-content-platformen zoals PornHub in de schappen ligt. Consumenten maken de beelden zelf, en vaak ook voor zichzelf. Ze worden gedeeld in kleinere communities rondom deze AI-diensten of op platformen zoals Reddit en Discord. Die ‘ontsnapping’ aan de gevestigde industrie van performers en producers zou goed kunnen uitpakken. Je zou online porno de McDonalds van de erotiek kunnen noemen, met vastomlijnde scenario’s en een clichématige opbouw. De strikte hokjes van categorieën en tags, om de vindbaarheid te verhogen, maken dat niet beter. Kan AI-content losbreken uit al die stereotypen?
Oneindige variatie
Hoe werkt het? De prompt beschrijft het gewenste beeld. Dat kan zowel globaal als op detailniveau. Denk aan de kleur van de ogen – om het hier niet te plastisch te maken. Door met getallen ‘gewicht’ aan woorden te hangen, krijgen die meer of minder prioriteit. Negatieve prompts worden ingezet om te beschrijven wat niet in het resultaat moet zitten. Een beeld dat bevalt, kan worden vastgezet. Daarmee laat je ‘de verf opdrogen’ en maak je vooral nog correcties of variaties. Fotorealistisch is overigens optioneel; cartoons/fantasy, hentai (expliciete anime) of furry (antropomorfische dierenpersonages) komen ook veel voor. Naast de inhoud beschrijven makers ook vaak de beoogde stijl, in fotografietermen (35mm f/1.7, Leica, depth of field).
“You can start with a model fully clothed… and make her evolve rendering her naked, change her outfit, place her in different sex positions.” Tommy Isacs, oprichter van Pornderful, legt in een interview uit wat zo’n AI-generator kan. De ‘her’ waar hij over praat, is een door AI gegenereerd karakter. Over het doel is hij helder. “Our users can explore unique scenarios or preferences that can’t be found in traditional adult content, fulfilling their exact desires.”
Deze generators noemen zichzelf vaak een alternatief voor bestaande content. Een antwoord op de vraag naar specifieke wensen en voorkeuren. Daarmee lijken ze meer op OnlyFans, waar creators ook vooral door niches, specialisatie en ‘personalized content’ een volggroep aan zich binden. Maar het toverwoord in AI-porno is vooral ‘oneindige variatie’. Je kunt met een paar klikken oneindig veel variaties op een beeld maken. Gevarieerd is alleen niet hetzelfde als divers. De seksuele opvoeding die deze AI’s hebben gehad, is vooral het kijken naar heel veel bestaand materiaal. In die content, en de manier waarop dat is gelabeld en geclassificeerd, zit een heteroseksuele, mannelijke en Westerse blik. Een AI repliceert dat, en kan dat nog verder overdrijven. Ook racistische stereotypen worden overgenomen. ‘Japanese’ zorgt bijvoorbeeld vaak voor een schooluniform.
Journalist Hallie Lieberman vat dat mooi samen: “Although they represent a vision for the future, they are by necessity a reflection of the past because they create new images by being fed old ones.” We kunnen dus alleen maken wat een AI kent uit bestaand materiaal. In dat materiaal zelf zit al een bias, bijvoorbeeld in lichaamstypen en genderrollen. Daarnaast is de trainingsdata niet per se evenwichtig verdeeld – de keuze voor bronnen om mee te trainen bepaalt ook de uitkomst.
Het is niet onmogelijk om iets te genereren dat niet Westers, hetero of slank is. Maar in de meeste gevallen moet dat dan expliciet worden benoemd (‘dit niet, dit wel’), om af te wijken van die standaard. Om dat te doen, vallen we bovendien terug op de taal die aan die wereld is ontleend – en die je dus ook enigszins moet kennen.
Om iets in de categorie ‘gay’ te genereren, had ik bijvoorbeeld veel negatieve prompts nodig om van de norm af te wijken. Nee, géén borsten. Geen rondingen. In die zin had ik met zo’n AI hetzelfde gesprek dat ik al m’n hele leven voer. Vaak knikt zo’n AI begripvol, om vervolgens tóch stiekem wat borsten toe te voegen. Daar zijn ze nou eenmaal heel goed in. Ik zag bij een AI-dienst deze prachtige review: “Produces results that are pretty much on a par, except that the penises are generally even more misshapen or even absent.” Een andere dienst doet het niet veel beter: “Cocks tend to always be deformed.” Gebruikers ervaren ook onverwachte gender-bending-situaties: “Quite often the man will be wearing high heels or a skirt.” Wat dan weer niet onverwacht is; het buigt vaak maar één kant op.
Misschien is dat ook het grootste misverstand. Werken met AI is allesbehalve ‘met één klik een perfect beeld maken’. Resultaten zijn vaak onvoorspelbaar. Er zijn heel wat pogingen nodig om doeltreffende prompts te maken. Maar daar zit vast en zeker ook de aantrekkingskracht in: beeldgeneratoren zijn ‘dopamine slot machines’. Er is een kans op winst, dat je precies krijgt wat je zoekt, maar dat is zeker niet gegarandeerd. Vaker ben je Sisyphos, de Griekse halfgod. Je kunt de steen een eind de berg op rollen, om na een kleine aanpassing in de prompt de steen weer helemaal naar beneden te zien tuimelen.
Imperfecties vieren
Okee, dus het idee van ‘eindeloze mogelijkheden’ is een misvatting. Prompt-porno is een afspiegeling van bestaande porno, met dezelfde beperkingen. Het vergroten van die datasets maakt dat overigens ook niet per se beter. Het kan leiden tot meer sameness, waarin wat specifiek en bijzonder is verwatert.
Toch werd ik ook verrast. Ik had een punt willen maken over de doelmatigheid van prompt-porno. ‘Je beschrijft wat je wilt zien en het is er’. Het is de kortst mogelijke route naar een doel. Tommy Isacs noemde het niet voor niets ‘fulfilling your exact desires’. Er zit de aanname in dat ze al ‘exact’ zijn, dat ze vaststaan en niet veranderlijk zijn. Terwijl het traditionele ‘browsen’ – het zoeken en selecteren – aanvankelijk een bredere blik geeft om je mee te oriënteren.
In de praktijk zie ik toch ook iets anders: onvoorspelbaarheid, fouten en misinterpretaties. En dat levert de meest uiteenlopende beelden op, die niet altijd cliché zijn, niet bedoeld of verwacht. Denk aan omdraaiingen van genderrollen. De ironie is alleen dat het ‘fouten’ zijn. Terwijl ze bedoeld zijn om hét perfecte beeld te genereren, blijkt de imperfectie van deze systemen hier juist een kracht. AI en porno streven allebei naar perfecte modellen (perfecte lichamen, perfecte beeldgeneratoren), maar we zouden die imperfectie moeten vieren, zo lang dat nog kan.