Onlangs introduceerde reisorganisatie TUI ‘AI Explorer’ Lena: een kunstmatige assistent die vakantiegangers moet inspireren en voorzien van gepersonaliseerde content. Volgens TUI is Lena een aanvulling op menselijke content creators, geen vervanging. Een geruststellende boodschap, maar de lancering roept meer vragen op dan antwoorden.
Laten we eerlijk zijn: AI is uitstekend in het snel produceren van content. Maar kan een kunstmatig intelligent systeem ook de diepgang, emotionele resonantie en authenticiteit bieden van een menselijke creator? Het antwoord is duidelijk: nee. Reizen is immers zoveel meer dan alleen maar een mooi plaatje of een luchtig stukje tekst. Het gaat over persoonlijke verhalen, onverwachte ontmoetingen, en momenten die een reis tot iets onvergetelijks maken. Hoe kunnen deze waarden worden gevangen door een systeem dat geen persoonlijke ervaringen heeft, geen emoties voelt en geen fysieke realiteit kent?
Denk aan de charme van reisblogs waarin een gezin verdwaalt in een onbekende stad, de euforie bij een spectaculaire zonsopgang of de ontroering bij het ontmoeten van andere culturen. Dit zijn verhalen die resoneren, omdat ze écht zijn. Lena, daarentegen, is slechts een algoritme dat data verwerkt. Hoe indrukwekkend ook, haar verhalen missen de authenticiteit die menselijke herinneringen bijzonder maakt.
Instagram illusies
TUI claimt dat Lena laat zien dat reizen meer is dan perfecte Instagram-foto’s. Toch lijkt het tegenovergestelde waar. Lena’s avonturen, van de zonsopgang op Bali tot de zonsondergang in Mexico, zijn perfect gestileerd. Avonturen die stuk voor stuk klinken als perfecte plaatjes, mooie vergezichten en vooral sprookjeswaardige zorgeloosheid. Dit schept niet alleen onrealistische verwachtingen, maar versterkt ook het idee dat reizen draait om visuele perfectie in plaats van echte ervaringen.
Door AI te presenteren als een ‘persoonlijke reiziger’ ontstaat een gevaarlijke illusie. Lena ‘reist’ en ‘ervaart’ niets; het is een algoritme dat menselijke indrukken simuleert. Dit antropomorfiseren is misleidend en vertroebelt ons begrip van wat AI werkelijk is – en vooral wat het niet is. AI kan geen emoties voelen, geen intuïtie gebruiken en geen levenservaring opdoen. Toch lijkt Lena door haar presentatie deze kwaliteiten te belichamen, wat onze perceptie van authenticiteit en waarheid dreigt te vervagen.
TUI benadrukt dat duidelijk wordt gemaakt dat Lena een AI is, maar hoe bewust zijn consumenten zich hiervan? Lena vertelt geen echte verhalen; het systeem creëert deze illusie. Dit is niet alleen schadelijk voor de reiservaring, maar ondermijnt ook het vertrouwen in de authenticiteit van de content die we consumeren. Het roept de vraag op: moeten we technologie altijd inzetten, zelfs als deze de menselijke connectie verzwakt?
Geen toevoeging maar een afleiding
Natuurlijk is TUI niet het enige bedrijf dat zich in de wereld van AI begeeft en zichzelf gelukkig prijst de mogelijkheden met AI te verkennen. Zo introduceerde Meta tientallen AI-influencers, vaak ontwikkeld door witte, mannelijke programmeurs. Deze virtuele persoonlijkheden zouden zijn ontworpen om de kloof te dichten tussen onpersoonlijke, commerciële influencers en de behoefte aan een meer authentieke connectie. In de werkelijkheid is het slechts een bliksemafleider van het verloren sociale aspect van sociale media. En dat herstellen we niet met kunstmatige interactie.
Het zijn slechts enkele voorbeelden van het bredere sentiment dat om AI heen gekropen is. “AI is er, dus we moeten er iets mee.” Maar is dat echt de juiste reden om deze technologie te omarmen? En lossen we daarmee een probleem op of zoeken we naar een probleem om op te lossen? Moet technologie altijd deel uitmaken van onze ervaringen, of kunnen we er ook voor kiezen om technologie te gebruiken waar deze daadwerkelijk waarde toevoegt, zonder de menselijke connectie te verliezen?
Het is niet de technologie die het probleem is, maar de manier waarop deze wordt toegepast. TUI had AI ook in kunnen zetten om reizigers te helpen hun ervaringen te verrijken, bijvoorbeeld door routes te optimaliseren of tips te geven, in plaats van het te presenteren als een verhalenverteller met menselijke eigenschappen.
In de huidige vorm is Lena geen versterking van de reiservaring, maar een afleiding. Door de focus te leggen op de illusie van een persoonlijke touch, dreigt TUI de kern van reizen – authenticiteit en verbinding – uit het oog te verliezen. Zelfs als TUI duidelijk vermeldt dat Lena een AI is, blijft de vraag of consumenten werkelijk de implicaties hiervan begrijpen. En daarmee voelt de lancering van Lena eerder als het najagen van de AI-hype dan een strategische keuze om de reiservaring te verbeteren. Het lijkt erop dat de AI-exploratie van TUI een reis is naar de verkeerde bestemming.